Δυσορθογραφία και όχι τεμπελιά...

γράφει η Κατερίνα Παπατρέχα, Ειδική Παιδαγωγός

Η ορθογραφία είναι ο τρόπος με τον οποίο πρέπει να γράφεται μία λέξη (για παράδειγμα, η κατάληξη των ρημάτων γράφεται με –ω, η κατάληξη των ουδετέρων με –ι κτλ). Οι μαθητές, από την πρώτη κιόλας δημοτικού, μαθαίνουν τους κανόνες ορθογραφίας. Όμως υπάρχουν μαθητές που από νωρίς στην σχολική τους φοίτηση και μετά την απόκτηση της αναγνωστικής ικανότητας δυσκολεύονται να ακολουθήσουν και να εφαρμόσουν αυτούς τους κανόνες στον γραπτό τους λόγο, παρ’ ότι τους έχουν διδαχθεί και φαίνεται να τους γνωρίζουν.

dysorthografia symptomata• Τότε, λέμε ότι οι μαθητές παρουσιάζουν την ειδική μαθησιακή δυσκολία που λέγεται Δυσορθογραφία η οποία αποτελεί ειδική διαταραχή της μάθησης της ορθογραφίας και των κανόνων που τη διέπουν.

• Απαραίτητη προϋπόθεση για να κάνουμε αυτή τη διάγνωση είναι να μην υπάρχει νοητικό ή αισθητηριακό έλλειμμα (προβλήματα ακοής ή όρασης), ψυχιατρική διαταραχή και οι ευκαιρίες για εκπαίδευση να είναι επαρκείς.

• Η δυσορθογραφία μπορεί να συνυπάρχει με την δυσλεξία (δυσκολίες στην ανάγνωση και την γραφή) και οποιαδήποτε άλλη μαθησιακή δυσκολία αλλά μπορεί να υπάρχει και μόνη της χωρίς να συνοδεύεται από εμφανείς δυσκολίες στην ανάγνωση.

• Το φαινόμενο της δυσορθογραφίας σχετίζεται με τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει το άτομο στη διαδικασία της γραφής, τόσο σε επίπεδο λέξης, όσο και σε επίπεδο σύνταξης, πρότασης και παραγράφου.

 

Λάθη δυσορθογραφίας δύνανται να οφείλονται σε :

• Διαταραχές στην ακουστική αντίληψη όπου οι μαθητές έχουν δυσκολία στην ακουστική διάκριση των ήχων και στη σειρά διάδοχης τους (π.χ. αγρός αντί αργός).

• Διαταραχές στην οπτική αντίληψη όπου οι μαθητές έχουν δυσκολία στην οπτική διάκριση των χαρακτηριστικών των γραμμάτων (π.χ. βέλω αντί θέλω).

• Διαταραχές της ανάπτυξης του προφορικού λόγου.

• Δυσκολίες στην οργάνωση χώρου και χρόνου.

• Δυσλειτουργία στο μηχανισμό της οπτικής και ορθογραφικής μνήμης (αποτύπωση στην μνήμη των πρότυπων των λέξεων).

• Δυσκολίες στην φωνολογική ενημερότητα (δυσκολία αντίληψης των ήχων των φθόγγων και κατ’ επέκταση δυσκολία στην κατάκτηση της αντιστοιχίας των ήχων των φθόγγων με τα σύμβολά τους, τα γραφήματα).

• Τα συμπτώματα είναι ενδεικτικά. Κάθε παιδί έχει διαφορετική προσωπικότητα γι’ αυτό και χρήζει εξατομικευμένης αξιολόγησης. Για να πούμε ότι το παιδί παρουσιάζει δυσορθογραφία χρειάζεται να εμφανίζει παραπάνω από ένα σύμπτωμα για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 6 μηνών. Συνήθως η διαταραχή γίνεται εμφανής στη δεύτερη τάξη του δημοτικού αφού έχει προηγηθεί τυπικά επαρκής διδασκαλία στη σύνθεση προτάσεων, των κανόνων γραμματικής και σωστής ορθογραφίας.

• Τα παιδιά που παρουσιάζουν αυτή την ειδική μαθησιακή δυσκολία χρειάζονται ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα διδασκαλίας από εξειδικευμένους επιστήμονες όπως λογοθεραπευτή, εργοθεραπευτή και ειδικό παιδαγωγό αφού δεν αρκεί η επανάληψη και η εξάσκηση που έχει ανάγκη ένα παιδί που είναι απλώς ανορθόγραφο.

• Εκείνοι αναλαμβάνουν να αξιολογήσουν την κατάσταση του παιδιού και σχεδιάζουν τη θεραπεία με βάση τις ανάγκες και τα ελλείμματα κάθε παιδιού ατομικά.

• Οι γονείς οφείλουν να συμβουλεύονται τους επιστήμονες και να ακολουθούν τις οδηγίες τους καθώς η εκπαίδευση συνεχίζεται σε όλους τους χώρους που κινείται το παιδί και δε σταματά με το πέρας της εκάστοτε συνεδρίας.

• Η ειδική διδασκαλία πρέπει να στηρίζεται σε τεχνικές εμπέδωσης των ορθογραφικών κανόνων μέσω της δημιουργίας οπτικών εικόνων και της εφαρμογής μνημονικών τεχνικών.

• Στόχος είναι να μπορέσει το κάθε παιδί με τη βοήθεια της κατηγοριοποίησης των λέξεων να αυτοματοποιήσει τη γνώση αλλά ταυτόχρονα να μάθει να έχει ενεργό ρόλο στη μαθησιακή διαδικασία επιλέγοντας μεθόδους που θα καλύπτουν τις ανάγκες, τις ιδιαιτερότητες και πάνω από όλα τις ικανότητές του.

 

ΠΗΓΕΣ:
• “Προβλήματα παραγωγής γραπτού λόγου παιδιών σχολικής ηλικίας, Ιωάννης Ι. Σπαντιδάκης”
• “Ελληνική εταιρία δυσλεξίας”
• “Η δυσορθογραφία. Οι κοινωνικές και ψυχολογικές της απόψεις, Δήμου Δ. Δ”
Διαδικτυακή πηγή : ygeianews.gr